du lich cua lo 3 sao
 

Khách sạn cửa lò giới thiệu vùng du lịch mới :
Ở xứ Trung và cao nguyên xứ tui , đa số danh thiếp vườn quốc gia đều cát cứ giữa phứa nghìn , Song vườn Núi Chúa ở Ninh Thuận là quần thể nằm nắm gàn biển - núi. Vườn có diện tích rộng 30.000ha , trong đấy trên lục địa 22.500ha và biển là 7.500ha. Khu Núi Chúa xuể đánh giá là xứ khô khan ở Đông Năm tước phong Công Á. Tại đây xuể danh thiếp nhà khoa học Đức chứng minh rằng tính chất khí hậu đách khác chi Châu Phi bình thường những xứ bán hoang mạc bình thường gặp ở Đông nam Ban Nha , Bồ Đào Nha và Algeria. Tuy nhiên dưới đáy biển của vườn là rừng san hô nguyên vẹn và độc đáo đến mức nằm mê hồn.




ví như Ninh Thuận xuể xếp là chỗ khô khan và nắng nóng nhất lửa thì vườn quốc gia Núi Chúa là xứ hanh khô nhất ở tỉnh này. Dải Trời quanh năm cơ hồ chỉ có nắng gió , rất ít Tám chữ mưa. Vì vậy khách khứa kì đến đây bình thường ví von rằng: Phan Rang có tức là "gió như phang và nắng như rang". Vào nửa Tám chữ 8 , từ thị trấn Khánh Hải chúng tôi phóng xe máy về Núi Chúa trong cơn kì hạn Bà Chằn , nóng muốn rám lưỡi mặt.


Con đường của nắng
Rời đầm Nại , Tri Thủy , chúng tôi Hình dung tiếng động đi dãy theo tỉnh lộ 702 từ Tri Hải về Vĩnh Hy , Bình Tiên đến Cam Ranh. Con đường mới mở , tráng nhựa phẳng là dãy theo bờ biển Cần phải gió ào vào mặt như muốn ghì vô lăng. Dọc hai xã Tuy Hải và Nhơn Hải là cánh cùng muối mang tên Đầm thiên tử , chỗ đây có 2 ụ muối , mỗi ụ cao đến 10m dài cả trăm mét trùm bạt kín nằm dưới cơn hạn. Lúc ấy là 11 hiện giờ trưa , cánh cùng nằm dưới chân núi vắng bóng người , chỉ đương những cơn gió mặn chát cộng thêm cái nắng như rang muốn sởn người. Mặc dù chỉ thổ bờ vài chục mét , gió từ biển Đông thổi vào rầm rập cũng đách xua xuể cái nóng bất kham. Ven đường danh thiếp khu dân cư từ Tuy Hải , Nhơn Hải , Vĩnh Hải cứ vài bóng cây bất ngờ) có người bán vé số , gia tộc kê chiếc bàn con để vài chục tờ , đội nón , ngồi trông ra đường một cách mất hết sự sống như pho tượng. Khác những chỗ tui hả đến , người bán vé số bình thường mang chiếc túi trước ngực , gặp khách khứa chìa xấp vé số thẳng băng vào mặt mời chào vội vã và nếu đách bán xuể , gia tộc lẩm bẩm chửi cút kì những câu độc địa. Trong vai người về mua “niềm hy vọng” tại bóng cây xanh , tui phát hiện gia tộc là những con người hiền lành kiên nhẫn. Tôi hỏi một người phụ nữ ngồi dưới cây keo “Chị bán vài tấm vé số như thế nè sao đủ ăn!”. “Giờ biết làm chi chú! Muối chưa bán xuể , hành tỏi nắng quá bị rụm rồi , tìm xuể cùng nè mừng cùng đấy chú ơi!”. Chị phúc đáp mà đách trông mặt người hỏi.





Đoạn đường dãy theo tuyến Vĩnh Hải đương thi công , thực tình là đương thay thế những đoạn cua tay áo bình thường đường vòng. Âm vang tiếng máy khoan sứ , Đụng sứ chấn động một không gian yên lặng , ở từ xa hả nhận ra đám làm khó chịu hay gặp khó khăn mù giập giờn ở lưng chừng hẻm núi. Chúng tôi dừng xe ngồi phệt trên đường hỏi chuyện , xuể danh thiếp kỹ sư và công nhân mặt đương lấm lem đất cát cho biết “Con đường nè ra đến quốc lộ I tận thành phố Cam Ranh dài đến 60km. Tất cả hả hoàn tất , chỉ riêng xong 5km nè là phần cuối cùng , chắc cũng vài Tám chữ nữa mới xong”. Đứng trên dốc sứ dựng tại đây trông xuống biển thổ 400m , tui bất ngờ nhận ra gạt bỏ người sống của biển và rừng. Dưới chân dốc , 7 ngôi nhà xây xoay mặt ra biển có xe máy và dãy dừa xanh , đương trên dốc vài ngôi nhà tềnh toàng nằm trong vườn điều với bọn chó núi. Dọc đường chó Hình dung tiếng động đi sòng sọc kêu be be , vài con nằm lăn ra rệ đường mở mắt trừng trừng Song khi có tiếng động của người bình thường xe chúng mở dậy Hình dung tiếng động đi vô rừng rất lẹ. Núi ở Vĩnh Hải núi nhấp nhô cây rừng mang hình dáng bonsai xòe ra trên đồi sứ , điều đáng để ý là tại đây khí trời khô khốc gió thổi vù vù rát phỏng , Song khu rừng lùn nè hẵng đầy sức sống. Ở trên đỉnh đồi thấp , đồi cao dãy chục con chó cố trèo lên đỉnh trông về đại dương , xinh xẻo như giành vẽ. Hình ảnh của chó , núi , biển cho thấy dáng dấp hoang vu của một vùng đất hiền lành và thơ mộng của đất nước mình. Trong tâm thức tui hẵng thú nhận ngắm bọn chó núi xoay đầu ra biển be be gọi bọn hơn là những tòa nhà chọc trời. Sinh thái phải mang dáng dấp thiên nhiên , chứ đách phải dành cho con người có tiền có quyền đổ bộ đến bờ biển chặt chịa đứt từng đoạn , gọi là đầu tư rồi xây dựng đường bê tông với ánh đèn , bể bơi , nhà hàng… biểu rằng đây là sinh thái.


Tỉnh lộ 702 dài đến nỗi Hình dung tiếng động đi dãy theo bao lăm vách núi ven biển hoặc ra tận bờ cát gió thổi như phang thấm vào lưỡi thịt. Trên con đường nè , tầm mắt của người đề huề phóng tận đỉnh núi , quét ra biển xanh xa tít ngoài khơi. Hình ảnh và không gian ven đường không những hữu tình mà đương nhuộm đầy chất thơ. Được về , ngắm , trông Trời và người bình thường giang sơn gấm vóc mới thấy quê tui xinh xẻo , lửa tui xuể thiên nhiên biệt đãi. Cái Ấy là thế hệ bây giờ và con cháu mai hậu có giữ xuể hồn di sản của tổ tiên để bất ngờ) bình thường bởi phứa cuộc mang cho mướn 70 năm đách tìm rà soát để rồi sau đó đương bất ngờ) là một thành phố bình thường xứ xứ xa lạ. Nơi vùng đất cho mướn ấy người Sáu điều khổ: chết non đách có cửa để vào thì Yàng ơi đương gì là quê thầy Trời tổ. Con người đách có ký ức , đách có kỷ niệm với chỗ tui ở thì tình ái dành cho nghỉ chỉ là một hình bóng lợt nhòa.




Tôi hả từng có ý định tìm về Núi Chúa từ một cuộc tao phùng vô tình. Chuyện bắt đầu từ một cựu binh Mỹ thổ đây 9 năm tại một quán cà phê ven hòng Xuân Hương , ráng sức Đà Lạt. Lúc ấy , tui tình cờ gặp một người Mỹ có tuổi mất chân trái ngồi một mình trông ra dòng người một Trở ngại vọng. Tôi đoán , chắc là vị lữ khách khứa có tâm trạng , Cần phải chủ động mang ly cà phê đến làm quen với được tràn đầy hy vọng có khả năng sưởi ấm con người viễn xứ. Gặp xuể người nói cùng tiếng nói , cùng mẫu số chung ông mừng lắm rồi tự giới thiệu tên tui là Dan , cựu thượng sĩ của lữ đoàn thủy sư lục chiến Hoa Kỳ hả từng đóng lũ 6 Tám chữ tại Núi Chúa vào năm 69 của thế kỷ trước. Ông Dan Đụng tay vào chân khuyết biểu rằng ông hả để bất ngờ) một phần cơ thể tui tại Núi Chúa bởi trúng mìn của ViSi ( Việt Cộng ). Lần sang Việt Năm tước phong Công nè ông muốn về bất ngờ) trận mạc cũ để nhớ một thì trẻ trai. Dan nhờ vả tui dẫn đường đến Núi Chúa Song tui từ chối bởi đách biết địa danh nè ở đâu , mà thực tình cũng chưa tin xuể một người mới quen vài phút. Ông Dan ngồi khóc , những giọt nước mắt của người lính chiến đấu già lăn tròn trên mạ khiến tui đách khỏi động lòng. Chiến giành đách phải trò đùa , phía sau cuộc chiến đương một thứ khác dai dẳng hơn là tình người , tuổi trẻ và đỗi đau mất mát…


Lâu rồi tui đách gặp bất ngờ) ông Dan , Song mỗi lần gặp hoặc về phiên dịch cho danh thiếp cựu binh Mỹ tui bất ngờ) nhớ về Núi Chúa , nhớ giọt nước mắt của một người lính già trong vô vọng rồi nhớ những thương binh lửa tui của hai phía. Suy cho cùng , sau cuộc chiến tranh , quần chúng là người bị thiệt và đỗi đau to nhất thuộc làu về những người má một thì mang nặng sinh đau với niềm được tràn đầy hy vọng về đoạn thận của mình.





12 hiện giờ trưa chúa nhật , chúng tôi đến phứa bản doanh vườn quốc gia Núi Chúa tại thôn Thái An , xã Vĩnh Hải , Ninh Hải , hầm Thuận. Đó là một tòa nhà khá hiện đại xoay mặt ra hướng Đông thổ biển quãng 200m. Thật đách may cho chúng tôi đúng vào Tám chữ nghỉ Cần phải văn phòng khách sạn cửa lò trống hoe , chỉ có hai anh em kiểm lâm dân tộc Chăm là Đào can đảm , Đạt Đông Đoàn Trẻ. Tuy nhiên vẫn còn may mắn là gặp xuể Thạc sĩ Trương Thanh Trịnh , 36 tuổi , người Chăm là Phó buồng khoa học và quan hệ quốc tế cùng với danh thiếp nhà côn trùng học người Bỉ , Đức đương ở bất ngờ) vườn để nghiên cứu loài thầy mới vạc hiện.








[Joachim Bresseel , nhà côn trùng học người Bỉ mang cho tui xem 5 con thầy quê ( tiếng Anh là Stid ) đương ngo ngoe trong hộp nhỡ ra bắt buộc xuể trên đỉnh Núi Chúa đêm qua. Joacchim nói với tui một cách sung mãn: “Ông xem đây! loại Stid nè có mặt trên trái đất nè từ năm 1876 , sau đó bị tuyệt diệt đến nay bất ngờ) Lộ rõ ra tại khu bán hoang mạc nè đấy là một điều lạ. Mấy năm nay chúng tôi về hết danh thiếp vườn quốc gia Châu Á , đêm qua gặp chúng tại đây. Loại nè bình thường sống về đêm trên đỉnh núi , phải khó nhọc lắm mới tìm thấy. Joachim cấp một con ra dứ dứ trước mặt tui và cười rất toại nguyện về nghề nghiệp của mình. Tôi đách phải là người nghiên cứu côn trùng Cần phải trông loại thầy nè cũng như nhau , thậm chí đách mấy hứng Song trông gương mặt của gia tộc tui phải vỗ tay đôm đốp chúc mừng , bởi đấy là công sức mồ hôi và những đêm thức Cây ra hoa mùa hè tận trên đỉnh núi cao , chỉ có những bồ nghề mới lặn lội như thế. Joachim nói chuyện phím với tui kì tiếng Pháp lộn tiếng Anh Song khi gặp nhóm nghiên cứu gồm: cha chuyển sang tiếng Đức và tiếng Hà Lan. Tất cả 4 tiếng nói gồm: cha ta đều sử dụng thông suốt như nhau đánh tui thật sự trân trọng. “Ở Bỉ giới trí thức thông suốt 3 tiếng nói chính của thế giới Anh-Pháp-Đức , đương dân thường thì sao?” , tui hỏi. “Trời! chúng tôi là cộng đồng Châu Âu , nếu đách biết 3 tiếng nói nè sẽ trở nên rào chắn. Văn hóa Châu Âu là của chung , Cần phải phần đông đều như thế!” , Joachim rũ vai tui một cách thân tình như thầm kín báo đấy là chuyện nhỏ…




Thạc sĩ Trịnh bận việc phải về Phan Rang cùng với nhóm nghiên cứu bò sát. Trước khi lên xe , Trịnh biểu chúng tôi ghé thăm hang rái , làng Raglay nhờ vả gia tộc dẫn trèo núi sau đó Cần phải về Vĩnh Hy và Bình Tiên. Nếu đách về hết khu vực nè xem như chưa biết gì về khu bán hoang mạc của Việt Nam.




chúng tôi rời tổng hành dinh trong luyến tiếc. Cũng may gặp xuể một nhóm dân “phượt” , trên vai lỉnh kỉnh máy ảnh. Họ hả đến đây nhiều lần , xuể kỹ sư Phạm Văn Xiêm , Trưởng buồng bảo tàng vườn quốc gia Núi Chúa chỉ dẫn , Cần phải có vẻ khá thông suốt nẻo đường lửa bước.


đoàn trưởng của nhóm thanh niên nè là một “Ta thầy lô” có “số má” ở Việt Năm tước phong Công từng 3 lần trèo đỉnh Fansipan. Anh tên là Nguyễn Hùng Sơn 30 tuổi , da đỏ đen , đầu quấn khăn rằng với cơ thể vạm vỡ như con gấu má To lớn. Sơn cho biết lên đỉnh núi Chúa đương tội hơn trèo đỉnh nhà Đông Dương ở ngoài Đông nam , bởi đường lên núi Chúa đách dốc đứng hiểm trở như Fansipan , Song bất ngờ) dài và vòng vo qua hết đỉnh núi nè sang đỉnh núi khác với cái nắng như nung , cây rừng cũng sắt se , cành nhỏ xíu , gai nhọn lủa tủa , Đụng vào chiếc lá cũng thấy nhói. Nhưng cũng nhờ vả thế mà mỗi cây xanh trên sứ tự biến hình theo kiểu bonsai với hình thù xinh xẻo mắt.


chúng tôi xuất phát từ thôn Đá Hang thuộc làu làng Raglay , càng lên cao , cây cối xanh hơn và trông biển rõ hơn. Cứ việc qua một rừng cỏ gianh , bất ngờ) thấy một đỉnh núi mới thẳng băng trước mặt. Hùng Sơn nói đùa rằng để chinh phục đỉnh núi Chúa cao 1.040m , phải vượt qua 6 đỉnh núi khác là núi Chúa gạn , Chúa cháu , Chúa gồm: cha , Chúa gồm: cha , Chúa chồng , ráng sức Chúa vợ. Biết chúng tôi là người viết và có tuổi , nên hai cô gái trong đoàn bình thường về phía mé cổ vũ bởi sợ bỏ cuộc. Một cô nói: “Không ở đâu kì như Núi Chúa chú ạ! Nơi đây quy tụ cả thầy hệ sinh thái: rừng khô khan , rừng xanh và hệ sinh thái rạn san hô. Ngoài những rạn san hô xuể đánh giá là xinh xẻo và Đa chủng nhất Việt Năm tước phong Công , đương có bãi Thịt là chỗ rùa lên đẻ. Do khí hậu nóng và khô Cần phải ở quãng cao dưới 600m là rừng bán hoang mạc với những loài cây bụi , lá cằn cọc đầy gai , Song từ 600m trở lên là rừng xanh với bi thảm động thực vật phong phú , và từ 800m trở lên là Lộ rõ ra Đông loại cây lá kim , như cây hoàng đàn trả , cây kim giao , thanh tùng , ráng sức thông tre. Chúng cháu về Đông chỗ chưa thấy ở đâu kì như thế!”.


Trèo núi xuể hơn 1 hiện giờ đồng hồ , cảm thấy chẳng thể tiếp xuể nữa Cần phải chúng tôi ra hiệu xin dừng bất ngờ) , bởi thực tình chúng tôi chưa chuẩn bị tâm lý và thực phẩm mang theo. Nên nỡ vẫy tay chào từ biệt mang theo đỗi màng của người kém cuộc.

3h chiều , chúng tôi xoay về làng dân tộc Raglay nằm trong vùng đệm của vườn quốc gia , ngồi dưới bóng câu điều uống lửa mía và nhai sắn tôm sống cầm hơi và cũng để thăm hỏi cuộc sống của bà con. Một người dân Vùng đất , tên là Lê Thành tựu ngồi cùng bàn lửa mía nói với chúng tôi kì giọng màng màng “ Bà con Raglay ở đây hả bao đời , sống dựa vào rừng như làm ruộng , làm nương , lấy ruột già , lấy sáp và danh thiếp loại lâm thổ sản. Phụ nữ và trẻ thơ chặt chịa củi bán. Trai tráng bình thường sống kì nghề thắp than tại 8 thôn như: Cầu Gãy , Đá Hang , Kiền Kiền , Ấn Đạt , Suối Đá , Suối Giếng , Xóm Bằng , ráng sức Xóm Đèn. Riêng thôn Đá Hang xuể hưởng chính sách từ chương trình 134 , có nhà xây vững chắc. Nhưng đa số đóng cửa , để vào rừng tìm sống. Ở nhà chỉ có phụ nữ nuôi con rỏ và trẻ thơ. Chị Lâm Thị Vui , dân tộc Raglay , người bán nước mía nhớ chuyện cũng tham gia: “Bà con nhóm tui ra đời ở rừng , to lên từ rừng mà đách vào rừng kiếm ăn thì biết làm chi bây giờ...”.


Tám Công là người từng trải , tri thức rộng , gồm: cha có vườn tại vịnh Vĩnh Hy , dãy Tám chữ tương hỗ đường núi Chúa Cần phải khá rành. Anh kể: Dạo năm 2005 , một chuyên gia người Đức thuộc làu Quỹ canh gác động vật hoang dại ( WWF ) xách máy móc thiết bị đến đo mực độ khô khan ở Vườn Núi Chúa. Ông ta đo đến , đo lui hằng hiện giờ , đách thấy đồng hồ đo động đậy , ông thiết tưởng máy hư , Cởi ra sửa. Nhưng thực tế máy đách hư , căn nguyên chỉ bởi vùng đất nè quá khô đến mức máy chẳng thể lập trình được. Sau thời gian ấy vị chuyên gia đánh dấu vào mấy ý với cảnh trần cây cóc khô rừng để năm sau trở lại. Còn ở làng chài Thái An , có một người đàn ông nổi danh trung thành rùa , tên là Mười Nuôi. Ông Mười đách nhớ tui hả lật lưng bao lăm rùa biển , chỉ biết rằng hơn 75 tuổi đời , 60 năm xực thịt rùa , dân ở đây gọi rùa biển là đú. Do thành tích “quá hớp” nên người làng ở đây đách mấy ai đương nhớ cái tên Mười Nuôi của ông , mà gia tộc chỉ gọi ông là Mười Đú. Thế Song , Đến kì hạn tuổi già , cáo biệt nghề sóng lửa , ông bình thường sống trong cảm giác tội trước biển đời. Người đàn ông chăm xực rùa năm cũ , hiện giờ bất ngờ) tình nguyện đỡ đẻ cho rùa. Ngày Tám chữ , ông theo lốt chân rùa nối đuôi nhau lên bãi , tìm tổ trứng của chúng , khoanh xứ , canh gác cho trứng nở. Có khi rùa sinh trên trung thành ven lửa , ông sợ lửa sính lên , tổ trứng sẽ bị hư , ông lọ mọ dời tổ lên chỗ cao hơn. Đến khi rùa nở , ông bất ngờ) tìm thổ đưa chúng ra biển. Một vài người trong làng thấy ông khó nhọc đỡ đẻ cho rùa , gia tộc cũng tình nguyện theo ông. Đến năm 2003 , khi WWF Đông Dương tài trợ đề án bảo tàng rùa biển , Vườn Núi Chúa xây được cái trạm nhỏ , lợp tôn nóng như “lò bánh mì” , Song cái trạm hẻo lánh nè hả trở nên chỗ về về của ông Thấu suốt 4 năm qua.


Trên nẻo đường về hướng Bình Tiên , gặp 2 thanh niên chở than ra khỏi rừng kì xe máy “đa quốc gia” Hình dung tiếng động đi trái lại Vĩnh Hy. Chúng tôi tăng tốc đuổi theo , đến khi tiếp cận , một chú xoay sang nói như hét “ Đừng báo kiểm lâm nha! Tụi tui dân chở than mướn kiếm ăn xuể 50 nghìn một chuyến , nhóm nè ngán mấy ổng Cần phải chờ trưa chúa nhật mới về mà!”. “Thế một lò than ra tìm xuể bao lăm tiền” , tui hỏi muốn át tiếng động cơ của hai xe máy cùng lúc. “Hỏi mấy thằng cha thắp than chứ! Tụi nghỉ đương nấp dưới suối , Song tha nghỉ về , nghỉ nghèo khổ lắm , thằng nè cũng gầy guộc , đen lánh hà!”. Chúng tôi giảm ga để xoay đầu xe đương nhớ hai gồm: cha thồ than chào từ biệt kì hai tiếng “Bái bai!”. Người trẻ ở rừng hẵng mang trái tim nhân bản hơn ở phố.


Vịnh Vĩnh Hy và bãi biển Bình Tiên xinh xẻo đến mức mê li. Vĩnh Hy xuể hai dãy núi sứ chở che ở giữa là hòng lửa biển ra vào , dãy Tám chữ có vài trăm thuyền cá neo đậu đủ sắc màu. Biển Bình Tiên xinh xẻo như giành vẽ , danh thiếp hòn cù lao xanh ngào ngạt bóng dừa. Nghe Tám Thạnh nói xứ Bình Tiên trên lục địa là của Ninh Thuận đương dưới biển là của Khánh Hòa.


Trên đường ra Mỹ Thạnh , ghé quán cà phê , nhớ những thổ nhân bàn tán với nhau đề án khu du lịch Bình Tiên có quy mô 195 ha với tổng đầu tư 550 tỷ cùng , trong đấy có 30 ha Trời rừng phòng hộ thuộc làu vườn Núi Chúa. Tập đoàn khách sạn Aman chính thức khai trương khu nghỉ dưỡng mang tên Amanoi resort có 36 villa , tọa gồm: hỉ trên đồi Vĩnh Hy. Đây là một gắng gổ của lửa tui vươn lên ngành Công lao đách khói mang bất ngờ) lợi ích quốc gia. Nhưng trong tâm thức , tui cứ nhớ đến Jeff Rutherford , giảng viên về môi trường của đại học Thái Lan. Lần gặp tui ở hòng Tuyền Lâm , Đà Lạt , Jeff lầu bầu “Nơi nè cũng muốn Du lich cua lo kèm cặp theo sinh thái. Sinh thái cái đỗi gì mà chỗ nè cũng túa bê tông , đường nhựa thẳng băng tắp , điện đuốc sáng trưng , nhà cao cửa rộng kèm cặp theo bể bơi bự chát mà gọi là sinh thái!”